ፕረዚደንታዊ ምርጫ ኣሜሪካ ዝተዓወተ ጆ ባይደን፡ ኣብ ዋይት ሃውስ ስልጣን ምስ ሓዘ፡ ካብቶም ፕረዚደንት ትራምፕ ዘውጽኦም ኣሰሓሓብቲ ናይ ኢሚግረሽን ፖሊሲታት ንገሊኦም ክቕይሮም ምዃኑ ትጽቢት ይግበር ኣሎ።
ባይደን ኣብ ጉዳይ ስደተኛታት፡ ኣብ ጉዳይ ሓተቲ ዑቕባ ከምኡ'ውን ኣብ ጉዳይ ምሕረትን ምጥራዝን ፍልሰተኛታት ዘለዎ መደብ ብዝምልከት ዝካየዶ ቃለ ምልልስ ነዚ ይመስል።
ፕረዚደንት ትራምፕ ከተግብሮምን ክደፍኣሎምን ካብ ዝጸንሐ ፖሊሲታት ገሊኦም፡ እገዳታት መገሻ፡ ምድራት ዑቕባን እገዳ ምቕባል ስደተኛታትን፡ ከምኡ'ውን ምስራዝ ዳካ ማለት ምስራዝ ሓለዋ ብዘይሕጊ ዝኣተዉ ቆልዑት ዝብሉ ይርከብዎም።
እዞም ፖሊሲታት'ዚኣቶም'ዮም ድሕሪ ሓደ ወርሒ ሓዲሽ ፕረዚደንት ኣሜሪካ ዝኸውን ጆ ባይደን ክግልብጦም ኣንቂዱ ዘሎ።
ተንተንቲ እዚ ዝመጽእ ፕረዚደንት ነቶም ናይ ትራምፕ ፖሊሲታት ኢሚግረሽን ንምቕያር ፕረዚደንታዊ መሰሉ ክጥቀም'ዩ ይብሉ ።
ማውሪን ስዊኒ፡ ኣብ ዩኒቨርሲቲ መሪላንድ ክፍሊ ሕጊ ፕሮፈሰር ኢሚግረሽን'ያ ።
"ኩሎም ፕረዚደንት ትራምፕ በይኑ ዘውጽኦም መምርሕታት፡ ብበይናዊ ውሳነ ክዕጸፉ ይኽእሉ'ዮም።ንኣብነት እቲ ብትራምፕ ዝወጸ ናይ መገሻ እገዳታት ክተርፍ ይኽእል'ዩ።
ከምኡ'ውን እቲ ቁጽሪ ስደተኛታት ዝድርት ሕጊ ብኡ ንብኡ ዝቕየር ይመስለኒ። እዚ ብንጹር ኣብ ኢድ ስልጣን ፕረዚደንት ዘሎ ሓላፍነት'ዩ። "
ፕረዚደንት ትራምፕ ፥ ፕሮግራም ዳካ ንኸብቅዕ ክገብሮ ዝጸንሐ ጻዕሪ ኣብ ዝሓለፈ ኣርባዕተ ዓመት ስልጣኑ ገዚፍ ተቓውሞታት ከለዓዕል ዝጸንሐ'ዩ። ዳካ እንግሊዝኛ ምሕጻረ ቃል ኮይኑ፣ ትሕቲ ዕድመ ኮይኖም ብዘይፍቓድ ናብ ኣመሪካ ዝኣተዉ ቆልዑ፡ ንከይስጎጉ ሓለዋ ንክህቦም ኣብ ግዜ ምምሕዳር ኦባማ ዝወጸ ፕሮግራም'ዩ።
“ ግልጺ ንምግባር ፍልሰተኛታት ክንቅበል ኢና"
ፕረ. ትራምፕ፡ ነቲ ንቆልዑት ጽላል ዝህብ ፕሮግራም ዳካ፡" ዘይሕጋዊ ምሕረት" ክብል'ዩ ዝጽውዖ- ግን ኮንግረስ ሓደ ሕጊ ዘውጽእ እንተኾይኑ ንተረባሕቲ ዳካ ክሕግዝ እኽእል'የ ይብል።
ፕረ. ትራምፕ "ነዞም ሰባት ፍቕሪ ኣለኒ። ተስፋ እገብር ኮንግረስ ክሕግዞምን በቲ ዝግባእ ክገብሮን" ይብል ትራምፕ።
እንተኾነ ኮንግረስ ማለት ባይቶ ኣሜሪካ'ውን ስጉምቲ ኣይወሰደን- ስለዚ ዕድል ዳካ ኣብ ቤት ፍርዲ'ዩ ኮለል ክብል ጸኒሑ።
ዳሕራዋይ ዝወጸ ብይን ቤት ፍርዲ፡ ትካላት ኢሚግረሽን ኣሜሪካ ነቲ ፕሮግራም ዳካ ምሉእ ንምሉእ ናብ ቦትኡ ክመልስኦ ዝእዝዝ'ዩ።
ንፕሮግራም ዳካ ዝቃወሙ ግን ኣብ ቤት ፍርዲ ምክርኻሮም ክቕጽሉ ምዃኖም ይገልጹ።
ንኹሉ ዝተሓላለኸ መምርሕታት ኢሚግረሽን በበትኡ ንምትሓዝ ግዜ ክወስድ'ዩ ትብል ፕሮፈሰር ማውሪን ስዊኒ።
“ብፍላይ ንሓተቲ ዑቕባ ዝምልከት ፖሊሲታት ምምሕዳር ትራምፕ ንምትዕርራይ ከቢድን ዝተሓላለኸን ጉዳይ ከምዝኸውን'ዩ ዝርኣየኒ።”
ፕረዚደንት ትራምፕ፥ ኣካል ናይቲ ምስ መክሲኮ ዘሎ ዶብ ንምቁጽፃርን ዘይሕጋዊ ፍልሰት ንምዕጋትን ዝኣተዎ ቃል፥ ፡MPP ተባሂሉ ዝፍለጥ ፕሮቶኮል ሓለዋ ፍልሰተኛታት ፈጢሩ'ዩ።
እቲ ፕሮቶኮል፡ ስደተኛታት ናይ ኢምግረሽን ጉዳዮም ኣብ ቤት ፍርዲ ክሳብ ዝርአ ኣብ ከተማታት ዶብ መክሲኮ ክጸንሑ ዝገብር'ዩ።
ሕጂ ነዚ ፕሮቶኮል ቀይርካ ብኻልእ ንምትካእ ቀሊል ከምዘይከውን'ዩ ክኢላታት ዝገልጹ። ሳራ ፒርስ፡ ኣብ ትካል ፖሊሲ ማይግረሽን ተንታኒት'ያ: ንሳ “ ኣብዚ ጉዳይ'ዚ ቀስ ኢልካ ዝኽየድ'ዩ ዝመስለኒ። ርግጽ'ዩ ኣብ እዋን'ዚ ሓዲሽ ምምሕዳር ንፍልሰተኛታት ኣብቲ ኣብ MPP ተባሂሉ ዝፍለጥ ሓለዋ ሓተቲ ዑቕባ ወይ ኣብ መክሲኮ ክጸንሑ ሓደሽቲ ዝምዝገቡ ኣይመስለንን " ትብል።
ደገፍቲ ፖሊሲ ኢሚግረሽን ፕረዚደንት ትራምፕ ግን፡ እቲ ዝተገብረ ለውጢ ኣድላይ'ዩ ኔሩ ይብሉ። ኣቐዲሙ ናብ ዝነበረ ፕሮግራማት ብምምላስ ትሕዝትኡ ብኮንግረስ ክርኣይ'ዩ ዝፍትን ኔሩ ክብል ንትራምፕ ደገፎም ይገልጹ።
ብኻልእ ወገን ኣብ እዋን ፕረዚደንት ትራምፕ ኣብ ታሪኽ ዝተሓተ ምቕባል ስደተኛታት በጺሑ ዝነበረ ፕሮግራም ስደተኛታት፡ ኣብ ግዜ ምምሕዳር ጆ ባይደን ናብ 125 ሺሕ ደረት ክብ ክብል ባይደን ቃል ኣትዩ'ሎ።
እንተኾነ ብዙሕ ስራሕ ኣብ ቅድሜና'ሎ ይብሉ ተንተንቲ።
ኣብ ዩኒቨርሲቲ ጆርጅ መይሰን ኣብ ኢንስቲትዩት መጽናዕቲ ኢሚግረሽን ትሰርሕ ሚሸል ዋስሊን፥ ብዙሓት ኣብ ዳግመ ሰፈራ ስደተኛታት ተዋፊሮም ዝነበሩ ትካላት ተበታቲኖም'ዮም ትብል።
ኣብኡ ዝሰርሑ ዝነበሩ ሰባት ሕጂ ናብ ካልእ ስራሕ'ዮም ተዋፊሮም ዘለዉ ትብል ሚሸል ዋስሊን፡ ንነዊሕ እዋን ስደተኛታት ንቕበል ስለዘይነበርና ብዙሓት ነቲ ስራሕ ገዲፎሞ'ዮም ትብል።
ንሳ ብምውሳኽ ስለዚ ነዘን ትካላት ዳግም ሃኒጽና ካብቲ ዝነበርኦ ንላዕሊ ክነሐይለን ኣለና ትብል ።
ተንተንቲ ለበዳ ቫይረስ ኮሮና ንኤኮኖሚ ኣመሪካ ምድኻሙን ህይወት ኣመሪካውያን ምውሳዱን ስለዝቐጸለ፡ ኢሚግረሽን ንተመራጺ ፕረዚደንት ባይደን'ውን ቀዳማይ ዝጥምቶ ኣጀንዳ ኣይክኸውንን'ዩ ይብሉ ።