መጠን ዝቅባበ ኣብ ኢትዮጵያ ንሂሩ

ኣብ ኢትዮዽያ መጠን ዝቅባበ ናይ ወርሒ ታሕሳስ ናብ 14.5 ሚእታዊ ንሂሩ።ካብ ጠንቁታቱ ሓደ ድሕሪ ወሰኽ ሸርፊ ወፃኢ ዘጓነፈ ምኽባር ዋጋ እኽሊ‘ዩ።ኣዲስ ኣበባ ዝርከብ ኣቀባሊና ፒተር ሃይንለይ፣ መንግስቲ እቲ ዘተኣታተዎ ሓድሽ ሕጊ ተመን መቆፃፀሪ ዋጋ ኣብ ልዕሊ ሸመቲ ንዝሓደረ ፀቅጢ ክንክዮ‘ዩ ዝብል እምነት ኣለዎ ይብል።ትርጉሙ በትረ ስልጣን ከቅርቦ‘ዩ፣

Text፡ቤት ፅሕፈት ማእከላይ ስታትትስቲክስ ኢትዮዽያ ዝሓለፈ ዓርቢ ኣብ ዘውፀኦ መግለፂ፣መጠን ዝቅባበ ዝተዛዘመ ወርሒ ካብ 10 ነጥቢ 2 ናብ 14 ነጥቢ 5 ክብ ምባሉ ይሕብር።ዘይመግባዊ ኣቊሑት ብ23 ሚእታዊ ክውስኽ ከሎ፣ዋጋ መግቢ ድማ ብኣስታት9 ሚእታዊ ንሂሩ‘ሎ ይብል።

መንግስቲ ኢትዮዽያ ሸርፊ ቅርሺ ብመንፅር ዶላር ኣሜሪካ ኣብ መስከረም ብ17 ሚእታዊ ኣውሪድዎ‘ሎ።ካብ ደገ ንዝዕደጉ ኣቊሑት ርኡይ ወሰኽ ማለት‘ዩ።ሚዛን ንግዲ ኣታዊን ሰደድን ኢትዮዽያ ኣዝዩ ኣፈላላይ ኣለዎ።መጠን ሰደድ ሓደ ነጥቢ 2 ቢልዮን ክኸውን ከሎ መጠን ኣታዊ ግና 7 ቢልዮን ነይሩ ክሳብ ዝቀረባ ዓመታት።

ዋጋ እኽሊ ኣዝዩ ስለዝኸበረ መንግስቲ ኢትዮዽያ ዝሓለፈ ሰሙን ኣብ ንብርክት ዝበሉ ኣቊሒት ዋጋኦም ወሲኑ‘ሎ።

ኣብ‘ታ ዓመታዊ ነብሰ-ወከፍ እቶት ትሕቲ 4 ሚእቲ ዶላር ዝኾነላ ኢትዮዽያ፣መጠን ዋጋ ባኒ፣ስጋ፣ሹኮር፣ልስሉስ መስተን ዘይቲ ብልዕን ምውሳኑ ተቀባልነት ረኺቡ‘ሎ።ካብ መኽሰቦም ዘንቆልቆለሎም ወነንቲ ሹቃት ግና ኣውያት ኣስዒቡ‘ዩ።

ገለ ሸቃጦን ነጋዶን ኣብ ዝሃብዎ ሪኢቶ፣ንገሊኡ ኣቊሑ ትሕቲ ዝዓደግዎ ገንዘብ ንክሸጡ ተገዲድና ኢና ይብሉ።

ምንጭታት ዜና ከምዝብልዎ ድማ፣ናይ‘ቶም ዋጋኦም ዝተወሰነ ኣቊሑ ብኽባር ዋጋ ክሸጡ ዝተረኽቡ ልዕሊ ሚእቲ ኣባዪቲ ንግዲ ከምዝተሓሸጉ ፀብፂቦም‘ለው።ነቲ ኣዋጅ ሓድሽ ዋጋ ኣቊሑት ደጋጊሞም ዝጣሓሱ ነጋዶ ከቢድ መቅፃዕቲን ማእሰርቲን ከምዝስዕቦም‘ውን ሪፖርታት ይሕብሩ።

ሰብ-ሞያ ቁጠባን ተቃወምቲን ግና፣ቁፅፅር ዋጋ ምትግባር ንዕዳጋ ይሕውኾ‘ዩ ከምኡውን ተመሊሱ ሽግር ከምዝፈጥር ተረጋጊፁ‘ዩ ዝብል ሪኢቶ ይህቡ።ጡረተኛ ኣባል ፓርላማን ዳይረክተር ባንኪ ዓለምን ዝነበሩን ኣቶ ቡልቻ ደመቅሳ፣ጌጋ ናይ መንግስቲ ናብ ነጋዶ ምስባብ ተቀባልነት ዘይብሉ‘ዩ ኢሎም።

ኣቶ ቡልቻ ወሲኾም ብመንግስቲ‘ምበር፣ብሸቃጦን ነጋዶን ኣይኮንን ተቆጢዔ ዘለኹ።ምኽንያቱ መንግስቲ ዋጋ ክቆፃፀር ዓቅሚ ኣለኒ ኢሉ ስለዝኣምን ጥራሕ‘ዩ።ዋጋ ክትቆፃፀር ኣይግባእን።ኣብ ሙሉእ ዓለም ተፈቲኑ ዝፈሸለ ኣሰራርሓ‘ዩ።ኣብ ትሕቲ ምልካዊ ስርዓት እንተዘይ ኣእቲኻዮ፣ዋጋ ምቁፅፃር ፈፂምኩ ዘይካኣል‘ዩ ኢልም።

ዓደግቲ ግና፣ብሰፊሑ ነቲ ኣዋጅ ቁፅፅር ዋጋ ደጊፎምዎ‘ለው።ኣቶ ሸንቊጤ ተሾመ ዝተባሃሉ ዓዳጊ ብወገኖም፣ዓቅሚ ምሽማት ተራ ኢትዮዽያውያን ኣዝዩ ከምዝነከየን፣ብርክት ዝበሉ ሰባት ድማ ኣብ መግቢ ዝምድብዎ ዝነበረ ገንዘብ ክሰልዑ ተገዲዶም‘ዮም ይብሉ።

ኣቶ ሸብቑጤ፡መንግስቲ ንዋጋ ኣቊሑት ምቁፅፃሩ ኣዝዩ ጠቃሚ‘ዩ።እንተዘይኮኑ፣ናፃ ዕዳጋ ስለዝኾነ ኩሉ ነጋዳይ ከምቃሕ ዝበሎ ንዋጋ ስለዝውስኽ፣ሰባት ናብ ዘይዕድጉሉን ዘይሽምትሉን ብርኪ ክብፃሕ‘ዩ።ስለዚ ትርጉም ኣለዎ ማለት‘ዩ። ቁጠባ‘ዛ ሃገር ካብ ምዕባት ክግታዕ‘ዩ።ህዝቢ ድማ ዓቅሚ ክስእን‘ዩ።ስለዚ ቁፅፅር ዋጋ እንተዘይተግቢርካ ኣብ መወዳእትኡ ህዝቢ‘ዩ ጠምዩ ዝሓድር ይብሉ።

ባዓል-ስልጣን ምንስቴር ንግዲ ኢትዮዽያ፣እቲ ቁፅፅር ዋጋ ኣቊሑት ናብ ካልኦት ፍርያት‘ውን ከምዝእምት ሓቢሮም‘ዮም።እቶም ባዓል-ስልጣን ወሲኾም፣መንግስቲ ዝሓንፀፆ ናይ 5 ዓመት ቁጠባዊ ውጥን፣መጠን ዝቅባበ ናብ 6 ሚእታዊ ኣብ ዓመት ክሕፀር ከምዝግባእ ጠቂሱ‘ዩ ኢሎም‘ለው።