ኣብ ውሽጢ`ዚ ዝቕጽል ሓደ ዓመት፡ ቱርኪ፡ ስዑዲ ዓረብን፡ ግብጽን ኤለክትሪክ መካይን ከፍርያ ሓሊነን ኣለዋ።
እዚ ብመሰረት ኣብዚ ዓመት`ዚ ኣብ ሻርም ኣል ሸይኽ ግብጺ ዝተኻየደን ዝመጽእ ታህሳስ 2023 ኣብ ኢማራት ዓረብ ዝካየድን ዋዕላ ክሊማ ዝተሓንጸጸ መደብ`ዩ።
ኣብቲ ምስ ነዳዲ ሓያል ምትእስሳር ዘለዎ ዞባ`ዩ፡ ብኤለክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ክፈርያ ዝሕሰብ ዘሎ። ኣብቲ ዓረባዊ ዓለም ዝርከባ ሃገራት ግብጺ: ስዑድን ቱርኪን ዝርከባ ፋብሪካታት መካይን፡ ሕጂ ብኤለክትሪክ ዝዓያ መካይን ንምፍራይ ናይ መንግስታተን ድጋፍ ረኸቢና ይብላ`ለዋ።
ኣብ ዓለም ዝዓበየት ኣፍራይት ነዳዲ ዝኾነት ስዑዲ ዓረብ፡ ፋብሪካ መካይን ኤለክትሪክ ንፍራይ ዝለዓለ ህንጡይነት ኣርእያ`ላ።
ዝሓለፈ ወርሒ ሕዳር፡ ወራሲ ዓራት ስዑዲ ሞሓመድ ቢን ሳልማን፡ ኣብታ ሃገር ዝርከብ `ሲር` ዝተባህለ ፋብሪካ መካይን፡ ብኤለክትሪክ ዝንቀሳቐሳ መካይን ክሰርሕን ናብ ዕዳጋ ንክኣትዋን ነቲ ስራሕ ኣጀሚርዎ`ሎ።
ሲር ምስ ናይ ስዑዲ ዓረብ ማዕከን ወፍሪን ምስ ናይ ቻይና ፋክስኮን ዝተባህለ ኩባንያን ብሽርክነት ዝሰርሕ ኩባንያ ስዑድያ`ዩ። ካብ ፋብሪካ ቢ ኤም ዳብውሊው ድማ ናይ ላይሰንስ ውዕል ኣለዎ።
ኣብ ሪያድ ኣብ ዝርከብ ኣርቱር ዲ ሊትል ዝተባህለ ትካል ሓላፊ ክፍሊ መገሻን መጎዓዝያን ጆሰፍ ሳለም ብዛዕብኡ ክገልጽ ከሎ፡ድጋፍ`ቲ ልኡል ከም ዘለዎም ንምርኣይን ጸዓትን መጎዓዝያን ናብ ልቢ`ቲ ልኡል ኣዝዮም ዝቐረቡ`ዮም ይብል።
ስዑድያ ሕጂ ክሳብ 2016 ኣብ ዘሎ ግዜ ኣብ ዓመት ልዕሊ 150 ሺሕ መካይን ክተፍሪ ዓሊማ`ላ።
ኣብዚ እዋን`ዚ ግን ነብስ ወከፍ ኣብ ስዑድያ ዝዝወር መኪና ካብ ደገ ዝኣተወት`ያ።ጆሰፍ ሳለም ሕጂ ግን ልዑል ሳልማን ኤለክትሪክ መካይን ኣብ ውሽጢ ሃገሩ ክስርሓ ህንጡይ መደብ ኣጽዲቑ`ሎ ይብል ።
እዚ ኣብታ ንግስነት ናይ ኤሌትሪክ መካይን ክስርሓ ዝደፍእ ዘሎ ረቛሒታት ከባቢያዊ ተፈጥሮን ስዑዲ ንዓለም ዝኣተወቶ መብጽዓ ምንካይ ካርቦንን ኣብ ግምት ዘእተወ`ዩ።እቲ ተንታኒ እንተኾነ ካልእ ኤኮኖሚያዊ ረቛሒ`ውን ኣለዎ ይብል። ኣብ ስዑድያ ዘለዋ መካይን ኩለን ብነዳዲ ኣብ ዝሰርሓሉ ዘለዋ እዋን፡ ናብ ኤለክትሪክ እንተ ተቐይረን ግን እቲ ኣብኡ ዝሃልኽ ነዳዲ ንወጻኢ ጥራይ ብምሻጥ ኤኮኖሚያ ረብሓ ክህልዎ ይኽእል ይብል።
ግብጺ`ውን ተመሳሳሊ ህንጡይነት ተርኢ`ላ። ኣብቲ ዝሓለፈ ዓመት ኣብ ሻርም ኣል ሸኽ ዝተኻየደ ዋዕላ መንእሰያት ዓለም ዝተዛረበ ፕረዚደንት ዓብደል ፈታሕ ሲሲ፡ ኣብ ግብጺ ኤለክትሪክ መካይን ክፈርያ ክርኢ ደስ ከምዝብሎ ተዛሪቡ ኔሩ።
“ ኤለክትሪክ መካይን ኣብ ግብጺ ንምፍራይ ምስ ካምፓንታት ሽርክነት ንምምስራት ቅልጡፍ ስጉምቲ ወሲድና ኣሎና” ዝበለ ኣልሲሲ፡ “ኣብ 2013 ቀዳመይቲ ግብጻዊት ኤለክትሪክ መኪና ክነፍሪ ኢና” ኢሉ።
ኣብ ተመሳሳሊ ዋዕላ ፡ሚንስተር ህዝባዊ ዕዮ ሒሻም ታውፊቕ፡ ብወተሃደራዊ ሓይሊ ግብጺ ዝውነን ኣል ናስር ዝተባህለ ኣውቶ ሞቲቭ፡ ነቲ ፕረዚደንታዊ መምርሒ ንምትግባር ምስ ፋብሪካታት መካይን ቻይና ይዘራረብ ኣሎ ክብል ኣፍሊጡ።
እዚ ከምዚ ኢሉ እንከሎ፡ ጀነራል ሞተርስ ምስ ናይ ግብጺ ኣል ማንሱር ኣውቶሞቲቨ ብምሽራኽ ኣብ ግብጺ ብኤለክትሪክ ጥራይ ዝሰርሓ መካይን ፋብሪካ ካዲላክ ንምፍራይ ይንቀሳቐሱ ኣለዉ፡ ክሳብ ዝመጽእ ዓመት ተግባራዊ ክኸውን ተወጢኑ'ሎ።
ናብ ቱርኪ ምስ እንሓልፍ፡ ኣብ 1961 ፕረዚደንት ቱርኪ ዝነበረ ቸማል ጉርሰል ንሓደ ጉጅለ ኢንጅነርታት ጸዊዑ ኣብ ቱርኪ ደቭሪም ዝበሃላ መካይን ከፍርዩ ኣዚዙ። ድሕሪኡ ምስ ፊያት ረናልት ቶዮታ ሆንዳ ሃንደይ ከምኡ`ውን ምስ ፎርድ ብዝተገብረ ቀጻሊ ሽርክነት፡ ሕጂ ቱርኪ ኣብ ዓለም መካይን ብምፍራይ መበል 13 ተሰሪዓ ትርከብ።
ዝሓለፈ ዓመት መሸጣ መካይንን መለዋወጢ ኣቑሑትን ናይታ ሃገር ዝለዓለ ሰደድ`ዩ ኔሩ፡ 25 ቢልየን ዶላር ድማ ኣታዊ ጌሩ`ላ ። እዚ ንፋነዎ ዘለና ዓመት 2022 ድማ ንቱርኪ ብኤለክትሪክ ዝሰርሓ መካይን ከይተረፈ ንምፍራይ ክስርሓሉ ዝጸንሐ`ዩ።
ፎርድ ኦቶሳን ዝተባህለ ኩባንያ ቱርኪ ምስ ኩባንያ ፎርድ ሞተርስ ብምትሕብባር ኤለክትሪክ መካይን ኣብ ምፍራይ ኣትዩ`ሎ። ክሳብ ካልኣይ መንፍቕ 2023 ምሉእ ኤለክትሪክ መካይን ከፍሪ ምዃኑ`ውን ኣፍሊጡ`ሎ።
ፕረዚደንት ቱርኪ ረጂፕ ጠይብ ኤርዶዋን`ውን ብዛዕባ ኢንዱስትሪ ኤለክትሪክ መካይን ድጋፉ ይገልጽ ኣሎ።
ፕረዚደንት ኤርደዋን"ዓለም ናብ ተሓዳሲ ጸዓት ኣብ ዝግስግሰሉ ዘሎ እዋን፡ ንሕና ድማ ኣብዚ መደይ`ዚ ብፍጹም ድሕሪት ኣይክንተርፍን ኢና” ኢሉ። ምስ ቶግ ዝተባህለ ፋብሪካ ኤለክትሪክ መካይን ቱርኪ ቅርበት ከምዘለዎ ንምርኣይ ድማ ዝሓለፈ ጥቅምቲ ኣብ ህዝባዊ በዓል ንበዓልቲ ቤቱ ኤሚኒ ከይተርፈ ናብቲ ፋብሪካ ወሲዱ ኤለክትሪክ መኪና ዘዊራ ክትፍትን ጌርዋ`ዩ።
በዚ እምበኣር ሰለስቲአን ሃገራት ማለት ግብጺ:ቱርክን ስዑዲ ዓረብን ምስቲ ዘሎ ዓለማዊ መደባት ምሕላው ለውጢ ክሊማ ብምትእስሳር ክሳብ ዝመጽእ ዘሎ ዓመት ብኤሌትሪክ ጥራይ ዝኸዳ መካይን ንምፍራይ ሓሊነን ከምዘለዋ ክፍለጥ ተኻኢሉ`ሎ።